27 September 2014
19:23 - Украина-Россия конфликтининг ечими ҳозирча йўқ, аммо, Порошенконинг “Стратегия-2020”си буюк программалиги шубҳасиз, Ўзбекистон қачон бундай программалар ҳақида ўйлайди?
Кўриниб турибдики, Украина Европа билан бирлашиш йўлидан қайтмоқчи эмас, Россия эса Украинадек катта давлатни вассаликдан чиқаришга тайёр эмас. Демак, ҳозирча бу конфликтнинг ечими йўқ. Украина ҳарбий жиҳатдан Россиядан кучсиз бўлгани сабабли, Россия эса конфликт чуқурлашган сари ўз армиясини кўпроқ ишлатишга мажбур бўлиб, қурбонлар сони кўпайиб кетаётгани ва Ғарбнинг санкциялари яна ҳам ортишидан қўрққани сабабли – 5 сентябрда вақтинча тинчлик ўрнатишга рози бўлдилар.

5 сентябрдан бери ўқ отиш тамомийла тўхтамаган бўлса ҳам, катта урушллар, икки тарафдан ҳам янги ҳудудларда назоратни қўлига олиш, тўғрироғи, босиб олиш каби воқеалар бўлмаяпти. Украина 26 октябрда бўладиган парламент сайловларига тайёрланмоқда. Ҳокимиятдагилар ичида ҳам, мухолифат ичида ҳам, тўхтовсиз бирлашишлар, эртасига бўлинишлар ёки тескари жараёнлар давом этмоқда. Лугунск ва Донецк номли халқ республикалари эса, бу сайловлардан қатнашмасликларини, ўзларининг мустақил сайловларини ўтказишларини эълон қилдилар. Демак, сайловлардан кейин катта ўзгариш бўлишини кутиш керак эмас.

Украина Президенти 2 кун аввал катта матбуот-конференцияси ўтказиб, ўзининг “Стратеги-2020” деб номланган реформалар программасини оғзаки тақдим қилган эди, буган ўша программа расман эълон қилинди.

Энг қисқа шаклда айтсак, агар “Стратеги-2020” бажарилса, Украина 2020 йилгача киши бошига Ялпи Ички Маҳсулотини ҳозирги 3,9 минг доллардан 16 минг долларга олиб чиқади. Бу жуда қийин, аммо Ғарбнинг ёрдами билан бажарса бўладиган оламшумул программа. Яъни, қўпороқ қилиб айтсак, 6 йилда иқтисод 4 баравар юксалади. Украинада инқилобий ўзгаришлар бўлади.

Солиштириш учун айтсак, Ўзбекистон Ташқи ишлар вазири Абдулазиз Комил БМТнинг Бош Ассамблеясида сўзлаган кечаги нутқида Ўзбекистонда киши бошига ЯИМ 2030 йилда 9,3 минг долларга етишини катта ютуқ сифатида кўрсатишга ҳаракат қилган. Ҳозир бу рақам 1,5 минг доллар атрофида. Демак, иқтисодимиз 16 йилда 5 баравар юксалади. Аммо, бу юксалиш 1 тийин пулини 5 баравар орттириб 5 тийинга чиқарган гадойнинг ютуғидан бошқа нарса эмас.

Ўзбекистондаги мавжуд режимнинг иқтисодимизда инқилобий ўзгаришлар қилоладиган программаси йўқлигини қўйиб туринг, Ислом Кари ва унинг командаси бунақа нарсаларни тушунмайди ҳам. Мухолифатчиликка даъво қилаётганларнинг кўпчилиги ҳам шу аҳволда. Фақат “Бирлик” Партияси ўзбек миллати ва Ўзбекистон давлллатининг бугунги аҳволига (касаллигига, десак ҳам бўлаверади) тўғри диагноз қўйди ва шу диагноздан келиб чиқадиган йўлларни таклиф қилмоқда. Ўзбекистонда ҳақиқий ўзгаришлар “Бирлик” ҳокимиятга келгандан кейин бошланади.