06 January 2015
02:27 - Нью-Йорк фондлар бозори ўпирилганда ўпирилди. Сабаб? Сабаб бўлса, ўларди!
Табиий, гап Нью-Йорк қимматли қоғозлар бозорининг асосий кўрсатгичи бўлмиш Dow Jones индекси ҳақида кетмоқда. Ўтган йилнинг сўнгги ҳафтаси (22-28 декабрь) тарихий рекордлар ўрнатиб, 18103 га ҳам чиққан Dow Jones 31 декабрда бироз тушишга бошлади. Аммо, унинг кеча, яъни жорийдаги ҳафатанинг биринчи куни 331 поғанага (1.86%) тушиб кетиши кутилмаган ҳол бўлди. Энди Dow Jones индекси 17502 га тенг.

Фондлар бозоридаги ўзгаришларни соат сайин кузатиб, ҳар қандай ўзгаришлар бўйича тафсилотли таҳлиллар бериб борадиган Reuters агентлигининг экспертлари ҳам кечаги тушиш бўйича бир жумладан иборат тушунтириш билан чекландилар: “АҚШ фондлар бозорининг индекслари, бошқа жойлардаги иқтисодий муаммолар АҚШни ҳам уриши мумкин деган хавотирликлар таъсири остида, сўнгги уч ойда иккинчи марта кескин тушиб кетди”.

Бу каби таҳлиллар унчалик тўғри эмаслигини “Ҳаракат” Агентлигининг экспертлари аввал ҳам айтгандилар, ҳозир ҳам айтадилар. Тўғри, Россия ва бошқа нефть сотиш билан яшайдиган давлатлар чуқур инқирозга кирмоқдалар. Аммо, бу жараён ойлардан бери кетмоқда. Бунинг устига, АҚШ нефтдан оладиган фойда билангина иқтисодини ривожлантирадиган давлат эмас. Шулар сабабли, ҳозирча АҚШ учун ҳеч қандай хавотирликка асос йўқ.

Сабаб, аввал ҳам айтганимиздек, катта системаларнинг ичида бўлаётган жараёнларни тўла формаллаштириш йўллари принцип ўлароқ йўқ. Демак, баъзида кутилмаган ҳолларга дуч келишга тайёр бўлиш керак. Табиий, қимматли қоғозлар бозорнинг ўйинчилари бундай муаммоларни, энг камида, тажриба ва интуициялари асосида ҳал этоладилар.

Демак, Нью-Йорк фондлар бозори бир неча кун ичида ўзини тиклаб олшига ишониш керак.

Биз эса, аввал ҳам айтган гапларимизни яна такрорлаймиз.

АҚШ иқтисоди кризисдан чиқиб бўлиб, янада мустаҳкамланмоқда. Россия эса чўкишга бошлагани, Хитойда ҳам аввалги йилги иқтисодий кўрсатгичлар ўсиш кўрсатмаётгани ёки кўп кўрсатмаётганини ҳисобга олсак, АҚШ жаҳоннинг ягона лидерига айланаётганини тан олиш керак бўлади.

АҚШда ишлаётган ўзбеклар ҳам, бошқа мамлакатларда яшаётган ўзбеклар ҳам, фондлар бозорида кетаётган жараёнлар билан қизиқишлари, қўл билан ушлаб бўлмайдиган, кўзга кўринмайдиган Dow Jones каби индекслар билан яшашни ўрганишлари, пулларини фақат банкларда эмас, фондлар бозорининг қимматли қоғозларида ҳам сақлашни ўрганишлари лозим.

Ўзбекистондаги ота-оналарга ёрдам бериш шарт, аммо у ерга ортиқча пул юбориш ўзбекларнинг душмани бўлган мавжуд режимга хизмат қилиш ва пулни сувга оқизишдир. Ўзбеклар чет элларда ҳам ош ейиш ва Ўзбекистонга пул юборишдан ташқари, ишлаётган мамлакатларида пул йиғиб, кичкина бўлса ҳам ўз бизнесларини очиш устида ўйласалар, фойдали бўлади.

Айнан шундай одамлардан кейинчалик катта бизнесменлар чиқади. Ана ундан кейин Ўзбекистонда ҳам бизнес очишни ўйлаш мумкин. Акс ҳолда, бутун дунёни мардикорлар билан тўлатиб юраверамиз.
« Олдинги хабар Хабарлар рўйхати Кейинги хабар »