10 September 2009
09:30 -
Барак Обаманинг АҚШ Конгрессидаги нутқи, ташқи кўриниши билан КПСС қурултойларини эслатса ҳам, тарихий воқеадир

Ҳақиқатдан, Конгресснинг мажлиси совет одамларининг ҳам эсидан чиқиб бораётган КПССнинг қурултойларини эслатарди. Салкам ҳар дақиқада президентнинг нутқи баъзида қисқа баъзида давомли қарсаклар ва олқишлар билан бўлиниб турди. Ҳар бир олқишлашда бўлмаса ҳам, жуда кўпчилигида конгрессменлар оёққа ҳам туришди. Балки, компартиянинг қурултойларидан бир фарқ бор эди, бу ҳам бўлса - қарсаклар ва оёққа туриш баъзи ҳолларда залнинг бир томонида, яъни Обама вакили бўлган Демократик партиянинг конгрессменлари ўтирган тарафда бўларди.
Барак Обама сайловолди кампанияси давридаёқ ўзининг “Ўзгартир” шиорининг муҳим жиҳатларидан бири тиббий суғурта системасини такомиллаштириш эканлигини айтиб келганди. Ҳозир бу системага муҳим ўзгартиришлар олиб келадиган янги қонунларни қабул қилиш сўнгги босқичга етиб келди.
Обама маъмуриятининг бу соҳадаги таклифлари мухолифатдаги республикачилар тарафидан кескин танқид қилинмоқда. Лекин, демократлар Сенатда ҳам Вакиллар Палатасида ҳам кўпчиликни ташкил қилгани сабабли, қонулар яқинда қабул қилинса керак. Обаманинг “тортишма замони ўтди” деган сўзлари бунга ишоратдир.
Маълумки, АҚШ аҳолисининг тахминан чораги тиббий суғортага эга эмас ва тўлақонли тиббий хизмат ололмайди, сабаби - суғорта полисининг (суғорта шартномасининг) қимматлиги. Ўрта даромадли одамлар учун ҳам полис етарлича қиммат.
Обаманинг режаси ҳаммани тибиий суғорта билан таъминлаш ва суғорта полисининг нархини тушириш йўналишида иш олиб бориш, керакли қонунлар қабул қилиш.
Баъзи мутахассисларнинг фикрича, хусусий қўлларда бўлган тиббий суғортанинг, демак, тиббий хизматнинг қимматлиги - тиббий хизматнинг сифатини юқори даражада ушлаб туради. Обамнинг таклифлари аста-секин тиббий хизматнинг сифатини, тиббий техниканинг ва умуман тиббиётнинг ривожланиш тезлигини тушириб юбориши мумкин. Бошқалар эса суғорта системасидаги баъзи гуруҳларнинг монополизми туфайли суғорта қиммат, уни тушириш учун имкон бор дейишмоқда. Икки томон ҳам қисман тўғри бўлса керак. Демак, икки томоннинг кураши туфайли, кимнинг қўли баланд келишига қараб, жарёнлар бир у тарафга бир бу тарафга юради. Аммо, муҳим бўлгани шуки, демократия шароитида зиг-заглар билан юриш, умуман олганда, олға кетиш бўлади.
Обаманинг таклифларини социал-демократия йўли деб танқид қилаётганлар ҳам бор. Улар ҳам ҳақли. Аммо, Европанинг тажрибаси кўрсатаётганидек, социал-демократик ғоялар жамият учун фойдали, демак, ундан фойдаланиш керак.
Хуллас, Барак Обаманинг Конгрессдаги бугунги нутқи, маълум маънода, тарихий бурилиш нуқта бўладиганга ўхшайди.