Жаҳон ахборот воситалари АҚШнинг ABC News телеканалига асосланиб тарқатган хабарларига кўра, АҚШ Президенти Доналд Трамп ўз мамлакати раҳбарлигидаги ҳарбий коалициянинг ёрдамида суриялик араблар билан курдларнинг “Сурия Демократик Кучлари” номли иттифоқининг қуролли кучлари уч йил аввал ўзини Халифалик деб эълон қилган ИШИДнинг пойтахти Ракка шаҳрини ИШИДчилардан тўла тозалашганини билдирибди.

Доналд Трампнинг фикрича, бу воқеа террористик гуруҳга қарши курашда АҚШ ёриб ўтиш деса бўладиган ғалаба қозонганини кўрсатади, Исломий Давлат – Халифаликнинг куни битмоқда, энди Сурияда узоқ давом этадиган тинчлик яратиш устида ишлаш керак.

Айтиш керакки, “Сурия Демократик Кучлари” Ракка ИШИДдан озод қилинганини 17 октябрда эълон қилган, аммо америкалик ҳарбийлар шаҳарда ҳали ҳам ИШИДнинг қолдиқлари борлигини айтган эдилар. Кўринишидан, энди ИШИД Раккадан бутунлай йўқ қилинган.

Биз куламизми, йиғлаймизми деганда қуйидаги иккита нарсани назарда тутган эдик.

Биринчидан, қандайдир бир террористик гуруҳ устидан 3 йиллик курашдан кейин қозонилган ғалабани “АҚШнинг ёриб ўтиши” деб баҳолаш, аслида, АҚШни ерга уришдан бошқа нарса эмас. Иккинчидан, Трампнинг “энди Сурияда узоқ давом этадиган тинчлик яратиш устида ишлаш керак” сўзлари остида нима ётганини билсак, у ерда яқин орада тинчлик бўлмаслигини тушунамиз.

Чунки, ИШИД битгандан кейин, Сурияда АҚШ коалицияси тарафидан қўллаб-қувватланаётган суриялик араблар ва курдлар коалицияси билан Росси ва Эрон тарафидан қўллаб-қувватланаётган Башар Асад режими ўртсидаги уруш янги поғанага чиқиши шубҳасиздир. Сўнги даврда Россия-Эрон-Сурия коалициясига Туркиянинг қўшилиши, у ердаги Туркия учун асосий хавф курдлар эканлиги, Сурияда курдлар ўз мавқеларини мутаҳкамласалар, Туркия-Ироқ-Сурия-Эрон давлатларининг ўртасида феълан Ғарб тарафидан қўллаб қувватланадиган Курдистон давлати яратилишининг эҳтимоллиги кескин ортишидир.

Туркия Президенти Ражаб Эрдўғон ўз мамлакатини исмломлаштириш билан овора экан, бу мамлакатнинг келажаги хавф остида қолаётгани, униннг парчаланиб кетиш эҳтимоллиги ортиб бораётгани, бу эса Турк Дунёси тушунчасининг энг камида ҳозирги авлод учун маъносини йўқотишини - “Бирлик” Партияси лидери Абдураҳим Пўлат шу йил апрель ойида Туркияда Эрдўғаннинг ваколатларини диктаторлик даражасига кўтариш мақсадида ўтказилган референдум арафасида туркларга қилган мурожаатида айтган эди.

Нима, яна Абдураҳим Пўлатнинг башоратлари тўғри чиқадиганга ўхшайдими? Куламизми, йиғлаймизми?

Аслида, куламизми ёки йиғлаймизми, фарқи йўқ. Муҳим бўлгани, ИШИД йўқ бўлгани билан ислом терроризми битмайди, чунки, унинг илдизлари Қуръонни хато тафсир қилиш натижасида яратилган хато исломий тушунчалардадир. Бу хавф йўқ қилинмагунча, Марказий Осиёнинг ҳам, жумладан, Ўзбекистоннинг ҳам. ўзбек миллатининг ҳам келажаги йўқ.

Бу хавфни йўқ илишнинг ягона йўли – Исломда фундаментла ислоҳотлар ўтказиш ва Ислом дини дунёвийлик/секуляризм принципини тан олишига эришишдир. Кейинги қадамда, 5 маҳал намоз, рўза ва ҳаж амалиётларини фарзликдан чиқариш бўлади.