
Шу пайтгача Туркия Президенти Ражаб Эрдўғоннинг Адолат ва Тараққиёт Партияси Фатхула Гуленнинг жамоаси билан бир йўналишда ҳаракат қилганди. Бу партиянинг ҳокимиятга келиши ва мустаҳкамланишида ҳам Фатхулла Гулен жамоаси катта роль ўйнаган. Ҳозирги ҳокимият струтураларида, айниқса адолат ва ҳуқуқ-тартибот органларида уларнинг мавқеси кучли эканлиги гапирилади.
Нурчилардан ажралиб чиққан бу жамоани аввал фатхулла-гуленчиялар деб аташарди, ҳозир улар ўзларини “Хизмат” ҳаракати деб таништиришмоқда.
Аммо, ўтган йилнинг охирида ҳокимият органлари ичида мустаҳкамланиб олган бу жамоа одамлари ўша пайтда Бош вазир бўлган Ражаб Эрдўғоннинг ҳукумати ичидаги бу гуруҳ порахўр ва коррупционерларни фош қилиб, Эрдўғонга қарши феълан уруш очдилар. Уларнинг стратегик мақсади аниқ – охир-оқибатда ҳокимиятни тўла ўз қўлларига олиш.
Улар ҳозир шундай вақт келди, деб ўйлаб, Эрдўғонга қарши уруш бошладиларми ёки бошқа сабаблар борми? Бу саволларга ҳали жавоб йўқ.
Нима бўлганда ҳам, уруш бошланди, расмий ҳокимият фатхулла-гуленчиларни давлат ичида қурилган “параллель структура” деб аташга бошлади ва уни йўқ қилишга киришди. Ўтган вақт ичида жамоа одамлари муҳим жойлардаги вазифаларидан иккинчи-учинчи даражали жойларга ўтказилди ва ўтказилмоқда, ёки тўғридан-тўғри ишдан ҳайдалмоқда.
Жамога оид ахборот воситалари бу урушда ҳарбийлар, жумладан Бош штаб ўзлари тарафида эканлигиа ҳам имо-ишора қилмоқдалар. Бундан бир неча йил аввал дунёвий қарашдаги зиёлилар, сиёсатчилар ва ҳарбийларга қарши “Эргенекон” ва “Балёз” номли операциялар ўтказилиб, кўп одамларни ҳибсга олинганда, уларнинг бир қисми, масалан, Туркия Қуролли кучлари Бош штабининг собиқ бошлиғи Илкер Бошбуғ ҳам бор эди, умр бўйи, бошқалари кўп йилларга қамоққа ташланганда Фатхулла Гулен жамоаси етакчи роль ўйнагани гапириларди, шундан кейин ҳарбийлар жамо тарафдори бўлиши мумкинми? Бу саволга ҳам жавоб йўқ эди.
Хуллас, жараён бошландими, демак, у қандайдир нуқтага етказилиши керак. Қандай нуқтага?
Бугун Туркияда чиқадиган энг катта ва обрўли “Миллиёт” газетасининг колумнисти (газетада ўзининг доимий колонкаси бўлган журналист) Нагехон Алчи ўз колонкасида “Ичкаридан бир исм англатти: Бош штаб параллель структурага қандай қарайди?” номли мақола эълон қилди.
Нагехон Алчининг иддаосига кўра, у бир таниши орқали Бош штабга яқин бўлган ҳарбий билан сал кам тасодифан гаплашиш имкониятига эга бўлиб қолибди. Гап ораларида қолиш шарти билан у ҳарбий “Миллиёт” журналистига жуда муҳим нарсалар гапириб берибди. Аммо, суҳбат охирида журналист бу маълумотлар Бош штабга доғ солаётган турли-туман олди-қочди гапларни йўқ қилиш нуқтаи назардан муҳимлигини айтгач, у ҳарбий айтган нарсаларини матбуотда чиқишига ҳам рози бўлибди.
Ҳеч қандай шубҳа йўқки, аслида, бу учрашув атайлаб матбуотга хабар сиздириш учун уюштирилган, журналистнинг бу учрашув тасодифан бўлгани ҳақидаги иддаосига ҳеч ким ишонмайди.
Журналист билан Бош штабга яқин бўлган ўша ҳарбийнинг суҳбати Президент раислигида ҳар ойда бир ўтказиладиган Миллий Хавфсизлик Ташкилотининг 30 октябрь куни бўлган навбатдаги мажлиси атрофида бўлибди. Одатда бундай мажлислар 4-5 соат давом этиши, аммо 30 октябрдаги мажлис 10,5 соат давом этгани, демак, у ерда ўта муҳим масалалар тилга олиниб, стратегик аҳамиятга эга бўлган қарорлар чиқарилган бўлишининг эҳтимоллиги катталиги ҳақида оммавий ахборот воситалари ҳам ёзган эди.
Нагехон Алчининг ўша ҳарбийга асосланиб айтган гапларини қисқа қилиб шундай ифодалаш мумкин: “Ҳа, Миллий Хавфсизлик Комитетида, Туркия учун жуда муҳим масаллар билан бир қаторд, параллел струтурани Қизил китобга киритиш ва йўқ илиш ҳақида қарор қабул қилинган. Бош штаб ҳам айнан шундай фикрда. Миллий Хавфизлик Ташкилотининг қарорлари қонун эмас, аммо улар асосида қонун кучига эга бўлган ҳужжатлар қабул қилинади. Демак, параллел струтура қонуний йўл билан йўқ қилинади. Жамоа ҳукумат билан ҳарбийларнинг орасини бузиш учун “Бош штаб биз тарафда” маъносидаги ёлғонлар тарқатмоқда.”
Параллель структура “Хизмат” ҳаракатининг ажралмас қисми эканлигини ҳисобга олсак, дейди мухбиримиз, Туркия бу ҳаракатни ҳам йўқ қилишга киришади. У ҳолда, фуқаролар урушига йўл очилмайдими?