Бугун Қозоғистонда Президент Нурсултон Назарбойнинг қозоқ тилини лотин графикаcига асосланган янги алифбога ўтказиш ҳақидаги фармони эълон қилинди. У фармон бугундан кучга кирди. Янги алифбога ўтиш - қадамма-қадам 2025 йилда битиши керак.

Янги қозоқ алифбосида 32 та харф бор. Лотин алифбосида қозоқча товушларни ўзида акс эттирувчи ҳарфлар бўлмаган ҳолларда кирил алифбосининг шу товушга яқин ҳарфининг чап томонига апостроф белгиси (‘) қўйилади. Янги алифбода 9 та бундай харф бор – a’, g’, i’, n’, o’, s’, c’, u’, y’. Буларнинг ичидаги s’ - кирил алифбосида бор бўлган “ш” ҳарфи, c’ эса “ч” ҳарфидир.

Хуллас, қозоқларнинг янги алифбосида бирон матн ёзилса, худди ҳозирги ўзбекчада каби, у матн апострофлар билан тўла бўлади. Тўғрисини айтиш керак, қозоқлар ҳам ўзбеклар каби аҳмоқона хато қилдилар. Аслида, ҳамма туркий тилли халқлар ягона алифбога, энг яхшиси, керак бўлса, бир нечта янгиликлар киритиб, ҳозир Туркияда ишлаётган алифбога ўтишлари керак эди.
Ҳозир бўлаётган воқеалар кўрсатмоқдаки, Турк Дунёси тушунчаси қоғозда қолиб кетадиганга ўхшайди, ҳар ҳолда ҳозир шу йўлдан кетмоқдамиз. Умумий алфавит ҳам яратолмаган туркий тилли халқлар қайсибир шаклда бирлашишга ҳам қодир эмасликларини кўрсатмоқдалар.

Қирғиз фашистлари 2010 йилда ўзбекларни қирғин қилганда овозини ҳам чиқармаган туркий халқлар умумий алифбога ўтиши ҳақида гапириш ҳам кулгили бўлиши мумкин. Аммо умид қилиш керакки, янги авлод янги лидерларни чиқаради, “Турк Дунёси” тушунчаси амалда ишлашга бошлайди. Аслида, умид қилиш билан чекланмасдан, шу йўналишда ҳаракатлар қилишимиз керак.