Аввалги хабарларимиздан маълумки, сўнги ойларда 1 долларнинг қиймати 5 турк лирасидан ҳам ортиб бораётган эди. Аммо, АҚШнинг Туркияда қамоқда ушлаб турилган америкалик пастор (насронийлар руҳонийси) Эндрю Брансонни озод қилиш талаби бажарилмагандан кейин, АҚШ Туркияга қарши санкциялар киритди ва тезда 1 АҚШ долларининг қиймати 6,8 турк лирасигача кўтарилди, яъни турк лирасининг қиймати кескин тушиб кетди. Бунга қарши Туркия киритган санкциялар бир тийинга қиммат нарсалар эканлигини гапириб ўтиришга ҳам ҳожат йўқ. Аммо, АҚШнинг санкциялари натижасида Туркияда аввал иқтисодий, кейин сиёсий инқироз юзага келиши эса, муқаррар эди.

Эс-песи чиқиб кетган Туркия Президенти Ражаб Эрдўғон ўз қўғирочоғи бўлган суднинг қарори билан пастор Эндрю Брансонни озод қилиб юборди. Шундан кейин АҚШ ҳам Туркияга қарши киритилган санкцияларини бекор қилди.

Аммо, ўзбек мақолида айтилганидек, отдан тушса ҳам, эгардан тушишни истамаган бечора Эрдўғон АҚШ-Туркия диалоги натижасида икки тараф ҳам ўз санкцияларини бекор қилганини эълон қилди. Эндрю Брансон озод қилинишининг гўёки бу воқеаларга алоқаси йўқ эди.

Балки, шундайдир. Ҳамма гап Туркиянинг буюклигида, ҳатто АҚШ у билан ҳисоблашишга мажбур бўлаётганидадир. Нима ҳам дердик, “Офарин Ражаб аби!” деймиз.

Айни замонда қуйидагиларни эслатамиз. 10 йилча аввал, 1 доллар 1 миллион турк лирасига тенг эди. Ўшанда Туркия турк лирасидан 6 та нолни олиб ташлаб, 1 турк лирасини 1 долларга тенг қилиб қўйди. Бироқ, орадан 10 йилча ўтиб, турк лирасининг долларга нисбатан қиймати 5,5 бараварга, яъни 550 фоизга тушиб кетди. Шундай экан, 550 нафар Эндрю Брансонни озод қилиб ҳам, Туркияда иқтисодий барқарорликка етишиш мумкинмас. Демак, Туркия ҳам фундаментал ислоҳотларга муҳтож. Аввалмбор, Ислом динини ислоҳот қилиш ва Ислом дини дунёвийлик/секуляризм принципини тан олишига эришиш керак. Ана ўшанда Туркияни исломлаштириш ғояси билан яшаётган Ражаб Эрдўғаннинг Адолат ва Тараққиёт Партияси ўз-ўзидан йўқ бўлади.