09 August 2018
21:32 - АҚШ долларининг турк лирасига нисбатан курси кескин ошмоқда. Шавкат Мирзиё демократик ислоҳотлар бошламаса, ўзбек сўми ҳам ҳароб бўлади!

Аввалги хабарлармиздан маълумки, Туркия АҚШ расмийларининг ҳозир Туркияда гўёки фатхула-гуленчилар тарафдори сифатида судланаётган америкалик руҳоний (пастор) Эндрю Брансонни озод қилиш талабларини рад этгач, АҚШ Туркияга қарши санкциялар эълон қилди. Ўша заҳоти долларнинг турк лирасига нисбатан курси 5 дан ҳам юқорига чиқиб кетди.

Туркия расмийлари, жумладан, Президент Ражаб Эрдўғаннинг ўзи, бундай санкциялардан қўрқмасликларини, уларга тупурганларини айтсалар ҳам, амалда чекинишга бошладилар. Авваламбор, Эндрю Брансонни тергов изоляторидан ўй қамоғига чиқардилар. Ундан кейин, Туркия АҚШга расмий делегация жўнатиб, бу масалада умумий фикрга келишга ҳаракат бошлади. Аммо, АҚШнинг энг машҳур газеталарида бири бўлган Wall Street Journal бугун музокаралар фойдасиз бўлганини айтиши билан, 1 АҚШ долларининг курси 5,6 турк лирасига чиқди. Яъни турк лирасининг долларга нисбатан курси 10 фоиздан кўпга тушиб кетди.

Бу воқеа Ўзбекистон Президентига ҳам дарс бўлиши керак. У ҳозир ўзбек сўмини ғариб аҳволдан олиб чиқиш учун, ўзини катта ислоҳотлар қилаётган давлат раҳбари сифатида кўрсатишга уринмоқда. Лекин, шуни тушуниш керакки, дунё Шавкат Мирзиёнинг гапларига эмас, амалий ишларига қараб баҳо беради. Ҳозирча, АҚШ сиёсатчилари Шавкат Мирзиёнинг ваъдалари қанчалик реал эканлиги кўрингунча кутиш керак демоқдалар.

“Бирлик” Партиясининг жарчиси бўлган “Ҳаракат” Агентлиги Шавкат Мирзиёнинг ваъдалари қоғоздан нарига чиқмаслигини айтиб келмоқда. “Бирлик” лидери Абдураҳим Пўлат АҚШ Президенти Доналд Трампга, жорийдаги ва ундан аввалги Давлат Котибларига ёзган мактубларида Шавкат Мирзиёнинг ваъдалари қоғоздан нарига чиқмаслигини аниқ факт ва аргументлар билан исботлаб берди.

Доналд Трампнинг шу йил 25 июлда Абраҳим Пўлатга ёзган жавобида АҚШ Ўзбекистон билан алоқаларини ўзининг Миллий Хавфсизлик Стратегияси доирасида ўрнатишини урғулаган. Бундан тушуниш мумкинки, АҚШ Шавкат Мирзиёнинг ваъдаларига ишонмаса ҳам, Ўзбекистон Афғонистонда Толибон ва бошқа исломий террорист ташкилотларга қарши курашда АҚШга ёрдамчи бўлишига умид қилмоқда. Аммо, ҳеч шубҳа йўқки, бу умид иллюзияси ҳам тезда битади. Ана ўшанда сўмнинг долларга ва дунёнинг бошқа валюталарига нисбатан ҳозир сунъий ушлаб турилаётган курси ўпирилиб тушишга бошлайди. Ўртага яна қора бозор чиқади.

“Бирлик” Партияси ҳамда “Ҳаракат” Агентлиги бундай бўлишини истамайди ва Шавкат Мирзиёдан Ўзбекистонда фундаментал ислоҳотлар бошлашни талаб қилади.