19 March 2017
08:15 - 25 йил кечиккан қарор: Тошкент Ахборот Технологиялари Университетига Ал-Хоразмий номи берилди, “Ҳаракат”нинг бунга дахли йўқ
Ўзбекистондаги қўғирчоқ ахборот воситалари ҳеч қандай таҳлилсиз ва ЎзАга асосланиб, Президент Шавкат Мирзиё 15 март куни “Тошкент Ахборот Технологиялари Университети фаолиятини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида” қарор чиқаргани ва бу қарорда ТАТУга Муҳаммад ал-Хоразмий номи берилганини хабар қилмоқдалар.

Бу Университетнинг фаолиятини янада такомиллаштириш қарори Шавкат Мирзиёнинг Ўзбекистонни янада ривожлантириш учун сал кам ҳар куни чиқараётган қарор-фаромонларидан биттаси бўлиб, қоғозда қолиб кетиши ўз-ўзидан маълум. Чунки, Ўзбекистонни ҳозирги аянчли аҳволдан олиб чиқиш ва уни ривожлантириш учун фундаментал ислоҳотлар, биринчи навбатда, сиёсий ислоҳотлар ўтказиш лозим. Кўриниб турибдики, Шавкат Мирзиё бундай ислоҳотларни ўйлаётгани ҳам йўқ, қолаверса, бундай нарсаларни тушунмайди ҳам. Шу сабабли, у яқинда Бухорога борганда тутзорларни кенгайтириш ҳақида маслаҳат бериш даражасигача тушган эди.

Аммо, ТАТУга Ал-Хоразмий номи берилиши эътиборга лойиқ ишдир. Чунки, айнан Ал-Хоразмий ўнлик саноқ системасининг асосларини яратиб, ҳозирги компютер технологиялар учун фундамент яратган олимдир. Унинг "Ал жабр ва ал мукамбала" китоби номидан “алгебра” сўзи пайдо бўлди, унинг исмидан ҳозир компютер технологиялар соҳасида кенг ишлатиладиган “алгоритм” атамаси пайдо бўлди.

Ўзбекистон Фанлар Академияси таркибида 1966 йили академик Васил Қобил тарафидан яратилган Кибернетика Институтида ҳозир “Бирлик” Партияси раиси бўлган профессор, техкника фанлари доктори Абдураҳим Пўлат 1986 йили “Интеллектуал Роботлар” лабороаторияси ташкил қилган эди.

Кейинчалик ҳаромий президент Ислом Карим Фаналар Академияси таркибидаги бир қатор илмий-текшириш институтларини олий ўқув юртларига ўтказиб юборар экан, Кибернатика институтини бекитиб ташлади, унинг информацион технологиялар билан боғлиқ қисмларини ҳозир Тошкент Ахборот Технологиялари Университети номини олган Алоқа Институтига ўтказди. Шу йил 17 февралда “Ҳаракат” Агентлиги Шавкат Мирзиёнинг Фанлар Академиясидан чиқарилиб, турли олий ўқув юртларига берилган илмий-текшириш институтларини Фанлар Академиясияга қайтариш буйруғини хабар қилар экан, шундай таҳлил берганди: "Кибернетика Институтини тиклаш кераклиги ўз-ўзидан маълум. Чунки, айнан шу илмий даргоҳда компютерлар ва информацион технологиялар соҳасида фундаментал илмий тадқиқотлар олиб бориларди, айнан шу институт таркибида ҳозир “Бирлик” Партияси лидери бўлган техника фанлари доктори, профессор Абдураҳим Пўлат “Интелектуал Роботлар” номли бўлим яратган эди. Бу институт тикланиши, унга институтнинг асосчиси академик Восил Қобулнинг исми берилиши керак».

Мана бир ой ҳам ўтмасдан Шавкат Мирзиё янги қарор чиқариб, Кибернатик Институтини тикламаса ҳам, унинг фаолиятини ТАТУ таркибида жонлантириш ҳақида қарор чиқарибди. Табиий, бундай қарор чиқарилишига “Ҳаракат”нинг юқорида келтирилган таҳлили туртки бўлган, дейди мухбиримиз. Аммо, биз бунга дахлдор эканлигимизни иддао қилмоқчи эмасмиз. Аммо вақти келади, Восил Қобул номидаги Кибернетика Институти тикланади. Чунки, 21 аср компютер ва информацион технологиялар, сунъий интеллектлар яратиш асридир. Ўзбеклар би ишдан четда қолмаслиги керак.

Шавкат Мирзиёнинг қарорида ТАТУга Муҳаммад ал-Хоразмий номи берилгани айтилган. Бутун дунё машҳур олимимизни қисқа қилиб Ал-Хоразмий деб билади. ТАТУнинг номи ҳам Ал-Хоразмий бўлгани яхши.
« Олдинги хабар Хабарлар рўйхати Кейинги хабар »