02 September 2012
01:23 - “Ҳаракат” хатқутисидан: Качон узимизани Гитлер чикади?
Тарихга назар солиб вокеаларни чукур тафаккур билан тахлил килса куп нарсалар уз-узидан равшан куринади. Гитлер «Менинг курашим» китобида шундай дейди: тарихнинг вазифаси-максади вокеаларни вактини ва персонажларини кайд килиш эмас, тарихий вокеаларни уртага чикарган сабабларини излаб урганишдир. Шу гапни унинг узига татбик килсак, гуёки фашист деб аталаётган Гитлерни руебга чикиши сабабларини куришимиз мумкин. Асосан 2 та сабаб, бири 1-чи жахон уриши натижасида олмонларни пастга урадиган, нафсониятига тегадиган, уларни хурлаган, устидан куладиган ва камситадиган версаль шартномаси, 2-чиси олмонияда ва умуман европада зулукка ухшаб ёпишиб олган яхудийлар!

Агар бирор миллат узок йиллар давомида бошка бирор миллат(лар) томонидан бошкарилиб, камситилиб, пастга урилиб келинса, албатта бир кун пичок суякка такалиб бу миллатдан ашаддий миллатчи булган узини Гитлери чикади. Хозирги кунимизда ухшаш манзарани узимизани Узбекистонда кузатишимиз мумкин. Шуни айтиш лозимки узбекистонга оид хар кандай ахборот-алока воситаларида (интернет, газета-журнал, ТВ, в.х.) бу хох мухолифат хох расмийга оид булсин, узбек миллатчилигини таргиб килувчи материаллар йук. Диний ва сиёсий йуналишдаги харакатлар, партиялар мавжуд, лекин динни аралаштирмаган соф узбек (яна хам умумрок турк) миллатчи харакат-партиялар мавжуд эмас.

Дунёни жуда куп мамлакатларида булганман, хаммасидаги халклар ута миллатчи. Факат биз миллатчи эмасмиз. Миллатчиликни унутганмиз. 100 йиллаб бизни куркитиб келишган – озгина миллатчилик килсак, дарров пантюркист, шовинист, в.х. га чикариб куйиб жазолашганлар хам. Аслида уларни узи ашаддий шовинист. Биз хам шундай булишимиз керак экан. Акс холда биз бошкалар томонидан бошкариламиз, хурланамиз ва камситиламиз, худди хозирги кунда булаётгани каби.

Купчилик уйлайдики бизни юртбоши билан бир катор бош вазир, вазирлар, в.х.лар бошкармокда, ва асосий карорларни улар чикармокда!?! Бу фикр мутлако янглиш. Бизларни бир шайка бошкармокда. Хамма фикр ва карорлар улардан чикади. Хукумат ва аппарат факат бажаради халос.

Якинда, узок йиллар давлат маслахатчиси булиб ишлаган бир хамкасабам билан гаплаша туриб у ишлаган вактдаги баъзи карорларга эътироз билдирган эдим, у хам юкоридаги фикрни айтиб, биз маслахатчилар хам кичик одаммиз – факат бажарувчи эдик деди. Хуш шундай экан, ким бизни бошкараяпти? Улар кайси миллатга оид?

Кайси миллатга оидлиги хакида куп эшитган эдим, лекин якинда узим уз кузим билан уларнинг энг кичик бир парчасини куриб, ёкамни ушладим. Мартабам кутарилиши муносабати (эхтимоли) билан 2-та давлат маслахатчисига «беседага» чакирилдим ва бордим. Аппаратдаги асосий ходимлар, амали-ваколати кичик еки катта булишидан катъий назар деярли 1-чи лицо каби тожикча акценда гаплашди.

Ман узим аник фанлар буйича олим булсам хам антропология ва тилшунослик-лингвистика буйича яхшигина мутахасисман. Бу одамларни тожик миллатига оидлиги ман учун равшан эди. Улар билан гаплашмасдан аввал хам бир куришда антропологияси форсий эканини фарк этдим. Уларни акцентли гапи эса фикримни факат исботлади холос.

Уларнинг купчилиги «фалончи академик, олим, вазир, ректор, в.х. лар мани сухбатимдан утган, хаммасини ман узим куйганман», деб мактаниб хам куйди. Уйлаб караса буларнинг узи хеч киммас! Гап сузига караганда купчилигининг урта маълумоти борлиги хам шубха остида. Факат кимларнидир оркасида тепага утириб олган ва устимиздан кулиб кулиб бошкараяпти – кимни каерга куйиб неча пулини шилишни уйлаб. Биз эса уларга хизмат киламиз деб катта катта пора бериб бир биримиз билан ракобатлашмокдамиз!?! Ким куп пул берса уша ректор, проректор, хужайин в.х…

Маълумки, охирги йилларда аппаратга кетадиган хамма хужжатлар рус тилида жунатилмокда. Сабаби тушунарли. Улар узбек эмас, узбек тилини билмайди, рус ёки бошка тилда фикрлайди. Хатто юртбоши халигача рус тилида фикрлайди, шунинг учун хам матнга карамасдан гапирса фикрларини таржимасида янглишиб хар хил кулгили ярашмаган гаплар гапириб юборади. Мантдан укиб берай деса, мактабда яхши укимаганлиги туфайли, матнни яхши укияолмайди. Куз урганмаган, кам китоб укиган, балки умуман укимагандир.

Бошкарувчиларимиз факат тожиклардан иборат эмас. Уларга рус, яхудий ва арман миллатидагилар хам яхшигина ёрдам бериб келмокда. Арманистонга боринг, уларда катта амалда ишлайдиганни куя туринг, оддий ишда ишлаётган узбек борми? Бизада бош вазирни онаси ва хотини арман эди (Уткир Султонов) ва бунака мисоллар хозир хам тикилиб ётибди, афсуски! Яхудий ва русларни гапирмаса хам булади, юкорида улар жуда куп. Мана нима учун биз жарга кетаяпмиз. Тугилишимиздан бошлаб (роддомдан), то улгунимизча (мозор) хаммаси пул булиб кетди.

Мана нима учун аёлларимиз тугмаслиги учун бичиб куйилмокда. Узбек миллати купаймасин деб. Улар учун 30 миллион кул етарли. Хар 10та боладан факат 1таси институтга киради, колган 9 таси тушунарли (мардикор, фохиша, в.х.). Собик иттифокда бундай эмасди – хар 10тадан 7таси олий маълумотли. Мактаб, лицей-коллеж, олий таълим ва илим билвосита чуктирилди ва давом этмокда. Мана нима учун болаларимиз укиш урнига, зиёлиларимиз тарбия ва билим бериш урнига куча супуриш, домма-дом юриб солих туплаш, давлат биноларида дежурлик килиб коровулчилик килиш, далаларда пахта териш в.х. ларга мажбур килинмокдалар.

Бир пайтлар (тахминан 1988й.) академик Мухаммаджонов Юнесконинг бир йигилишида айтган эдики: пахта стратегик хомашё булгунча узбек халки кул булиб колаверади! Собик иттифок даврида шундай эди, хозир хам шундай, афсуски. Бизни бошкараётган миллат(лар) пахтани бир тийин харажат килмасдан бизни хисобимиздан тердириб, толасини 7-8 мингдан (кукида) пуллаяпти. Пахтани 10 ёшдан 70 ёшгачаларни барчаси термокда. Мактаб, лицей-коллеж ва институтларда барча укувчи ва укитувчиларга ставка бор: пахтага бормаса 300-600 минг сум тулайди… Ёзин билан биноларни укувчи ва укитувчилар хисобига ремонт килдириб, энди далага хайдамокда.

Бу нарсалар качонгача давом этади? То кузимизни очиб миллат булгунимизча! Бошимизни кутариб узбек эканимизни тагини чизиб, бизни бошкараётган миллат(лар)ни бошкарувдан улоктиришимиз керак. Бунга мисоллар жуда куп. Факат малайзияни мисол сифатида келтириш етарли. Жуда ривожланган замонавий давлат, лекин давлатни факат малайлар бошкаради. Качон узбекларнинг малайларни фахри-боши ва тожи булган Махатхир Мохамади чикади?! Бир кун чикади албатда. Бизни мамлакат хам шундай булиши керак.

Бу гапларим билан ман фахрим булган узбек миллатимни бошка миллатларга ёмон маънода карши куймокчи эмасман (балки уларни урнида булганимда ман хам шундай килардим). Аксинча, форсий ва яхудий халкларга хурматим жуда юкори, улар жуда кадимги миллат булиб, буюк турон улар билан 10-минг йиллаб ёнма-ён яшаб келган. Хамма айиб узимизда. Миллатчилигимизни йукотиб унутиб куйганмиз. Юкорида айтганимдек, кузимизни очиб миллат булишимиз керак – бошимизни кутариб бизни бошкараётган миллат(лар)ни бошкарувдан узоклаштиришимиз керак. Акс холда бир кун узбекларни Гитлери чикади ва бизни бошкараётган миллат(лар)ни киради.

Бу гапларим бизни бошкараётган миллат(лар)га хам огохлантирув. Сизлар бугун узбек миллатини устига миниб олиб жаннатда яшаяпсизлар, эртага буни хисобини сизларни миллат утийди. Аслида сиз уз миллатингизни тагига портловчи мина жойлаштирмокдасиз. Хеч ким бу дунёдан текинга сомса еб кетмайди, албатта у ёки бу шаклда пулини тулайди! Сиз сомсани пулини уз миллатингизга огир шаклда тулатасизлар. Узбек миллати буни хохламаган булар эди.

«Хар бир ишда хайр бор» деганларидай, бошка миллат(лар)дан бошкарилаётганлигимиз сабабли узбекистонда махалличилик анча сусайиб кетди.

Бир эслайлик, етмишинчи ва саксонинчи йилларда махалличилик жуда кучли эди. Тошкент билан ФАН ёки сурхон, в.х. ораси анча «натянутый» эди. Тангрига шукурларки хозир махалличилик жуда кам, деярли йуколиб бормокда. Бошкарувчиларимиз узича махалличиликни куллашга харакат килмокда-ку, лекин бажаролмаяпти. Бошкарилаётганлигимиз бизни жипслаштирмокда!

Хуш, энди ишни нимадан бошлаш керак? Хамма жойда миллатчилик уругларини экиш ва ривожлантиришимиз керак. Биринчи навбатда ишни оиладан бошлаш керак. Кейин махалла, мактаб, иш жойлари, в.х. Халкда миллатчилик хис-туйгуларни уйготишимиз керак, бизларни кимлар бошкараётганлигини тушунтиришимиз керак.

Мамлакат ташкарисида (ичкарида, манимча имконсиз) керакли вазнга эга булган сиёсатчиларимиз узбек миллатчилари партиясини татсис этиб (келажакда умумрок: турк миллатчилари партияси дейишимиз мумкин, лекин хозир эрта – колаверса халкимиз бу терминга тайёр хам эмас), интернетда бу партиянинг сахифасини очиш ва миллатчилик пропогандаларни олиб бориш керак.

Багиш Угузбей

“Ҳаракат” таҳририятидан: Муаллифнинг бир фикрига қўшилиш керак. Агар соғлом, яъни демократия чегараларидан чиқмайдиган миллатпарварлик, ватанпарварлик ва миллатчилик ривожланмаса, миллатнинг ечилмаётган муаммолари фашизмнинг пайдо бўлишига, Гитлер кабиларнинг саҳнага чиқишига йўл очиши мумкин.