19 April 2018
02:11 - Туркия аралаш-қуралаш: Исломчи Ражаб Эрдўғаннинг бош иттифоқчиси атеист Давлат Боғчали эрта сайлов истади, бечора исломчи “хўп” деди. Ўртага Мерал Акшенер чиқди!

Эслатиб ўтамиз, Туркия яқингача парламентар республика бўлиб, унинг президенти парламент тарафидан бир мартагина 7 йиллик муддатга сайланарди, у ҳеч бир партия аъзоси бўлолмасди, рамзий сиёсий шахс бўлиб, парламент (Туркия Буюк Миллат Мажлиси) қабул қилган қонунларни имзолар, халқаро саҳнада Туркиянинг номидан чиқарди. Ҳукуматни эса, парламент сайлайдиган Бош вазири бошқарар эди. 2007 йилда Конституцияга ўзгартиришлар киритилгач, президент умумхалқ сайловларда кўпи билан 2 марта 5 йилдан сайланадиган бўлди. Шундай қилингач, ҳозирги Президент (Жумҳурбошқони) Ражаб Эрдўған 5 йиллик биринчи муддатга 2014 йилда сайланган.

2017 йил йил 16 апрелда ўтказилган референдумда президентнинг ваколатлари кескин кенгайтирилди, энди у партия аъзоси ва ҳатто партия раиси бўлолади, ҳукумат ҳам унга бўйсунади, Бош вазир лавозими йўқ қилинади. Эрдўған шу референдумдан кейин дарҳол, 15 йилча аввал ўзи тузган, Адолат ва Тараққиёт Партиясининг раиси этиб сайланди, ҳали Бош вазир лавозими расман йўқ қилинмаслигига қарамасдан, ҳукумат раислигини ҳам феълан қўлига олди. Расман Бош вазир бўлган Бинали Йилдрим унинг қўғирчоғи бўлиб қолди.

Сўнги йилларда Ражаб Эрдўғон Туркия аъзоси бўлган НАТОга тупириб, асрлардан бери душмани бўлиб келаётган Россия ва Эрон билан оғиз-бурун ўпишишга бошлади. Сабаби – бу икки мамлакат Туркияга охирги ўн йилликларда бош душманига айланган Суриянинг кичкинагина бир қисмини босиб олишга рухсат бердилар. Туркия Суриянинг Ўзбекистондаги бир туман катталигидаги ерини босиб олганидан эс-ҳушини йўқотган Ражаб Эрдўған ўзини иккинчи Оллоҳ деб ҳисоблашга бошлагани, Туркияни 2019 йил охирида бўлиши керак бўлган президент сайловларигача қўлидан келганча кўпроқ исломлаштиришни ўйлаётганиб кўриниб турарди.

Энг қизиғи, Ражаб Эрдўғоннинг бош иттифоқчиси, 2014 йилдаги президент сайловларида ва 2017 йил 16 апрелда ўтказилган референдумда унинг зўрға ғалаба қозонишида ҳал қилувчи ролни ўйнаган, уни у курдларнинг террористик ташкилотларига қарши шиддатли уруш бошлагани сабабли қўллаб-қувватлаётган сал кам атеистларнинг Миллиётчи Ҳаракат Партияси (МХП) ўтган куни кутилмаган таклифни ўртага отди. Бу таклиф, тўғрироғи, талаб, қуйидагича эди: навбатдаги президентлик сайловларини 2019 йил 3 ноябрдан бу йил августга ўтказиш. Очиқча айтилмаса ҳам ҳамма тушундики, бу талаб бажарилмаса, МХП Ражаб Эрдўғонни 2019 йил сайловларида қўллаб-қувватламайди. У ҳолда Ражаб Эрдўған оғир аҳволда қолади ва сайловларни кечагина МХПдан айрилиб чиқиб ўз партиясини тузиб олган ва халқ орасида обрўси ортиб бораётган Мерал Акшенерга ютқазишининг эҳтимоллиги ортади.

Эс-песи чиқиб кетган Ражаб Эрдўған кеча Давлат Боғчали билан учрашди, улар президент сайловларини бу йил 24 июнда ўтказишга келишдилар. Бир неча соат ҳам ўтмасдан, Давлат Боғчали шу сайловларда ўз партияси Ражаб Эрдўғанни қўллаб-қувватлашини билдирди. Мерал Акшенер (расмда) ўз номзодини қўйишини эълон қилди.

2018 йилга тайинланадиган сайловларда Эрдўған ғалаба қозониши шубҳали, аммо яқин келажакда отатуркчи Мерал Акшенер Туркиянинг сиёсий юлдузига айланишининг эҳтимоллиги жуда катта. Турк Дунёси тарафдорлари айнан уни қўллаб қувватлашлари керак.