11 March 2018
16:21 - Ўзбек ТВ қирғизистонлик ўзбеклар ҳаётини кўрсатмоқчи, бу билан муносабатлар тузалмайди, тузалмаса, ўзбек-қирғиз уруши муқаррардир
Ўзбекистон ва Қирғизистон миллий телерадио компанияларининг ўзаро келишувига мувофиқ, Ўзбекистон телеканалларида Қирғизистондаги туризм, таниқли одамлар, воқеалар ва урф-одатлар, Қирғизистонда яшаётган ўзбеклар тўғрисидаги кўрсатувлар эфирга узатилади. Қирғизистон Жамоатчилик телерадио корпорацияси раҳбари Илим Карипбекнинг айтишича, бу борадаги шартнома Тошкентда 10 кунча аввал Ўзбекистон миллий телеаканали раҳбарияти билан ўтган учрашув чоғида имзоланган.

Икки қўшни давлат ўртасида муносабатларнинг ривожланиши ижобий воқеа бўлиши керак. Лекин... Ўзбеклар “ҳамма нарса лекиндан кейин бошланади” дейишади.

Бу мавзунинг лекини шундаки, 2010 йил июнь ойида қирғиз фашистлари ўзбекларни тириклайин ёққанларида, ўзбекнинг қиз-аёлларини подалашиб зўрлаганларида, ҳомиладор ўзбек аёлининг қорнини ёриб ва ҳали туғилмаган ЎЗБЕК чақалоқнинг бошини кесиб олиб, копток қилиб тепганларида, 3 кунда 300 ўзбекни ваҳшийларча ўлдирганларида - Ўзбекистондаги тожик аслли, ҳаромий Ислом Карим раҳабарлигидаги тожиклар режими ўзбек халқини, ҳатто Эркин Воҳид ва Абдулла Ориф каби ўзбек миллатчи-ёзувчиларини, ҳамма тешикларини қисиб ўтиришга мажбур қилди, табиий, режимнинг ўзи ҳам қисиб ўтирди. Бу режимдагилар ўзбекларнинг қирғин қилинишини ичларида байрам қилганлари эса шубҳасиздир.

Шуни ҳам айтиш керакки, қирғиз фашистлари ўзбекларни қирғин қилгани асосан Европалик сиёсатчилар ва ҳуқуқчилардан иборат бўлган Мустақил Халқаро Комиссия тарафидан тан олинган. Бу Комиссиянинг 2011 йил май ойида эълон қилинган ҳисоботида қирғизларга нисбатан расман “фашизм” сўзи ишлатимаса ҳам, уларнинг иши “сиёсий фанатизм руҳидаги этномиллатчилик” деб баҳолаган. Кўриб турибсиз, бу – “фашизм” сўзининг бироз юмшатилган шаклидир. Ҳисоботда “қирғин” ( русча – геноцид) сўзи ўрнига “инсонийликка қарши жиноят” ибораси ишлатилган. Яъни, “қирғин” сўзи ўрнига унинг бироз юмшатилган шакли ишлатилган.

Ҳисоботда яна бир факт тилга олинади. 2010 йилдаги воқеаларда ҳалок бўлганларнинг 75 фоизи ўзбек бўлган, аммо ўша воқеалар бўйича жазога тортилганларнинг 85 фоизи ўзбекдир. Яъни қирғиз фашизми давлат сиёсати даражасига кўтарилган.

Ўшанда Қирғизистон парламенти Мустақил Халқаро Комиссиянинг ҳисоботни тан олмади ва Комиссиянинг раиси – финландиялик евродепутатни бутун умр Қирғизистонга киритмаслик ҳукми чиқарди. Ислом Карим раҳбарлигида Ўзбекистонда ҳукмронлик қилаётган тожиклар режими яна овозини чиқармади.

Тожиклар режимининг янги лидери Шавкат Мирзиё Қирғизистонга бориб, ўзбек миллатини бундан кейин ҳам қисиб ўтиришга м ажбур қилоламан деб ваъда бериб келгандан кейин, унга Қирғизистон ордени ҳам берилди.

Шавкат Мирзиё бу масалада тожиклар ҳам айбдор бўлиб қолишини истамаса, тезлик билан Қирғизистон орденидан воз кечиши ва Халқаро Мустақил Комиссиянинг ҳисоботи қирғизлар тарафидан тан олиниши кераклигини талаб қилиши шарт.

Хуллас, хулоса қилиб айтиш керакки, қирғизларнинг ўзи қирғиз фашизмини жавобгарликка тортмагунча, Ўзбекистон-Қирғизистон алоқалари тузалиши мумкин эмас. Қирғиз фашизми жазоланмаса, ахир бир кун ўзбек-қирғиз уруши бошланиши, ўшанда Қирғизистон давлат сифатини йўқотиши муқаррардир.