20 July 2017
06:39 - Туркиянинг Ўзбекистон МХХси каби бўлган МИТининг раҳбари 2 марта Фатхулла Гулен билан учрашган экан, у ҳам фатулла-гуленчими?

Туркиянинг Миллий Хавфсизлик Хизмати (МХХ) 1965 йилдан бошлаб Миллий Истиҳборот Ташкилоти (МИТ, истиҳборотнинг русчаси – разведка) деб ном олган. Унинг раҳбари расман нима учундир «директор» эмас, «ўринбосар» деб аталади.

2010 йилдан бери МИТнинг раҳбари бўлган Ҳақан Фидан ҳақида 2016 йил 15-чи июлдан 16-чига ўтар кечаси фатхулла-гуленчилар тарафидан уюштирлаётгани иддао этилаётган давлат тўнтаришига уринишдан кейин турли гап-сўзлар пайдо бўлди. Хабарларда айтилишича, Президент Ражаб Эрдўғон тўнтариш бошланган ҳақида биринчи хабарни Ҳақан Фидандан эмас, бошқа манбалардан ўрганиб, шахсан ўзи Ҳақан Фиданга телефон қилибди, аммо яна 2,5 соат ўтгандан кейингина МИТ тўнтаришчиларга қарши ҳаракатларини бошлабди.

Ҳарбийларнинг кўпчилиги тўнтаришга киришганларни қўллаб-қуватламагани, Эрдўғоннинг чақириғи билан одамлар кўчага чиқиб тўнтарувчиларни тўхтатишгандан кейин, нима учундир Туркия Қуролли Кучлари Бош штабининг қўмандони ва МИТ раҳбари лавозимларидан олинмади. Бу ҳам шубҳали бўлди.

Туркияда мухолифатдаги отатуркчиларнинг Жумҳурият Халқ Партиясининг феълан жарчиси бўлган «Жумҳурият» газетаси кеча хабар қилишича, Фатхулла Гулен шу кунларда Франциядаги France24 телеканалига интервью бериб, Ҳақан Фидан АҚШда ўзи билан 2 марта учрашганини айтибди.

Мана унинг Ҳақан Фидан ҳақидаги сўзлари: «МИТ ўринбосари ҳам мени бу ерда икки марта зиёрат қилди, жиянимнинг уйида икки марта овқатландик. Ҳамма менинг олдимга келади. Менинг ҳамма билан фоторасмларим бор. Мен билан расмга тушганлар менга боғлиқлигини гапириш шошмашорликдир».

Фатхулла Гуленнинг гапларини икки турли тушуниш мумкин. У Ҳақан Фиданни оқлашга ҳаракат қилмоқда, ёки аксинча, Ҳақан Фидан ўзининг одами эканлигида сигнал бериб, унингҳаётини таҳлика остига қўймоқда.

Аввалги хабарларимдан маълумки, ҳозир Туркияда фатхулла-гуленчиликда айбланиб, юздан ортиқ генерал ва адмираллар, минглаб пастроқ унвондаги ҳарбийлар, ўн минглаб мактаб ва университетларнинг ўқитувчилари, полиция ва миллий хавфсизлик ташкилотларнинг ходимлари, давлатнинг оддий ишлардаги одамлар тўхтовсиз ишдан ҳайдалмоқда, уларнинг каттагина қисми устидан жиноий иш қўзғотилиб, улар ҳибсга олинмоқда. Табиий, тергов ишлари олиб борилмоқда, кўплаб судлар ҳам бошланган. Фатхулла Гуленга молиявий ёрдам бериб келган катта ширкатлар давлат тарафидан тортиб олинмоқда. Ҳаммаси бўлиб, 50 мингдан кўпроқ киши устидан жиноий иш очилиб ҳибсга олингани, 140 мингдан кўпроқ одам ишиларидан ҳайдалгани хабарларда айтилмоқда.

Демак, бир нарса аниқ. Туркияда фатхулла-гуленчиларнинг сони жуда катта. Иш уларни қамаш ва ишдан ҳайдаш билан битмайди. Тахмин қилиш мумкинки, Туркия Қуролли Кучлари Бош штабининг қўмандонининг ҳам, МИТ раҳбарининг ҳам, маълум маънода, Фатхулла Гуленга симпатиялари бўлган, аммо унинг тарафдорлари уюштирган давлат тўнтаришига тўғридан-тўғри аралашишдан ўзларини тортишган. Кўрамиз, Ҳақан Фидан 2 марта Фатхулла Гулен билан учрашгани ҳақидаги иддаога қандай жавоб беради.

Аслида, Ражаб Эрдўғон ҳам қачондан бошлаб ва нима сабабдан Фатхулла Гулен билан алоқалари ёмонлашганига изоҳ бериши керак.

Расмда: чапда - яқинда соқол қўйган МИТ раҳбари, ўнгда - Бош штаб қўмандони.