19 February 2017
03:15 - Мюнхен Хавфсизлик Конференцияси - 2017: Хавфсизлик масаласида дунёда ўзгариш бўлмайди. Ўзбекларга нима?

Авваламбор айтиш керакки, Мюнхен Хавфсизлик Конференцияси номли анжуман 1962 йилдан бери ўтказилади, 1993 йилгача унинг номи Ҳарбий Масалалар Конференцияси эди. Тахминан 30 йил бу конференцияда НАТОнинг ҳарбий ва сиёсий лидерлари қатнашиб келди, ўтган асрнинг 90-чи йилларидан бери Россия ва Шарқий Европа давлатлари, Хитой, Ҳиндистон, Япониянинг ҳарбий ва сиёсий лидерлари ҳамда бутун дунёдан келган экспертлар ва олимлар бу конференцияда қатнашмоқдалар.

Шу йилнинг 17-чи февралида бошланиб 19 февралда битадиган 53-чи конференцияда АҚШ ва Россия президентлари қатнашмаслиги, кун тартибида НАТОнинг Доналд Трамп президентлиги вақтидаги келажаги, ЕИнинг хавфсизлик ва мудофаа соҳасидаги умумий сиёсати, Украинадаги аҳвол, Ғарб-Россия муносабатлари, Суриядаги уруш, терроризмга қарши кураш каби масалалар асосий жойни эгаллаши аввалдан маълум эди.

АҚШдан бу конференцияга келган делегациянинг раҳбари Вице-президент Майкл Пенс бўлди, Россия делегациясига эса, ташқи ишлар вазири Сергей Лавров раҳбарлик қилди.

Маълумки, сайлов олди кампанияси даврида Доналд Трамп Европа давлатларининг НАТОдаги ролини қаттиқ танқид қилиб, баъзиларда “у НАТОга қарши” деган фикр ҳам ўйғоттирган эди. Аммо, Майкл Пенс кеча Мюнхендаги конференцияда чиқишида ҳамма нарсани ўз жойига қўйди ва асосан Россияга ташланиб, АҚШнинг ташқи сиёсатида жиддий ўзгаришлар бўлмаслигини кўрсатди. У конференцияда иштирок этаётган Украина Президенти Петр Порошенко билан ҳам учрашди ва Россия-Украина конфликтида АҚШ тамомийла Украина тарафида эканлигини, Украинага ёрдам давом этаверишини урғулади. Қисқа қилиб айтсак, Доналд Трамп Президент бўлгандан кейин АҚШнинг Россияга муносабати юмшашига умид боғлаган Путиннинг устидан совуқ сув қуйди.

Сергей Лавров асосан ўз давлатига қаратилган танқидларни асоссиз қилиб кўрсатиш билан овора бўлиш билан бирга, халқаро соҳада Россия ўзи олиб бораётган сиёсатини ўзгармаслигини кўрсатишга ҳам ҳаракат қилди.

Германия Канцлери Ангела Маркел ўз нутқида АҚШ билан ҳамкорликни биринчи ўринга қўяр экан, Россияни Украина масаласида босқинчига чиқарди, аммо бу катта қўшни билан ҳамкорлик муҳимлигини айтиб, биринчи навбатда, ислом терроризмига қарши курашда Россия билан ҳамкорлик лозимлигини урғулади.

Сурия масаласи ҳеч кимнинг нутқида жиддий ўрин олаётгани йўқ.

Бир оғиз сўз билан айтсак, бу конференцияда АҚШ Вице-президентининг ўз давлати НАТО билан ҳар доимгидек бирга бўлиши ва Россия билан яқинлашиш бўлмаслиги ҳақидаги баёнотларидан бошқа ҳеч қандай пичоққа илинадиган янгилик бўлмади. Демак, хавфсизлик масаласида дунёда ўзгариш бўлмайди, совуқ уруш иссиқлашса иссиқлашадики, аммо ҳозиргидан совуқ бўлолмайди.

Ислом Каримнинг Россияга вассал бўлиш сиёсатини давом эттириш ниятида эканлиги кўриниб турган Шавкат Мирзиё бўлаётган жараёнлардан, жумладан, “Мюнхен Хавфсизлик Конфеернцияси – 2017”дан тўғри хулоса чиқариши керак.

Расмда - Майкл Пенс.