06 February 2016
22:12 - АҚШда ноябрь ойида бўладиган президентлик сайловларининг бошланғич деб аталадиган босқичи бошланди, ўзбеклар бу босқич нималигини биладиларми?

АҚШда бу йил ноябрь ойида бўладиган президент сайлови кампаниясининг номзодларни саралаш босқичи бошланди. Бу босқичда ўзларини ўзлари номзод қилиб кўрсатган 2 асосий партиянинг (Республикачи ва Демократлар партияларининг) вакиллари ўз рейтингларини анқилаш ва ўз партияларининг расмий номзоди бўлиш учун етарлича тарафдорлари борлигини кўрсатишга ҳаракат қиладилар.

Саралаш босқичи кокус ёки праймериз шаклида ўтказилади.

Кокус – партия фаолларининг мажлиси бўлиб, унинг қатнашчилари очиқча қўл кўтариш йўли билан у ёки бу номзодга овоз берадилар.

Праймеризда партиянинг тарафдорлари рўйхатига аввалдан ёзилан одамлар бюллетенлар воситасида ўзлари истаган номзодга овоз берадилар.

Ўзоқ йиллардан бери давом этаётган анъанага кўра, саралаш босқичи бу йил ҳам Айова штатида 1 февраль куни баъзи жойларда кокус, баъзи жойлардан праймериз шаклида ўтказилди.

Демократик Партиянинг уч номзоди иштирок этган Айовадаги бошланғич босқичда Ҳиллари Клинтон 49,8% , Берни Сандерс 49,6%, Мартин О'Мэлли 1% дан ҳам кам овоз олди. Мартин О'Мэлли сайловларда иштирок этиш ниятидан воз кечганини бир оз кейин очиқлади.

Республикачилар Партиясининг праймеризида нечта номзод қатнашганини ҳам тушуниш қийин, аммо уларнинг сони 10 га яқин. Аввалги сўровномаларнинг натижаларига кўра, аввал ҳеч қачон сиёсат билан шуғулланмаган миллиардер Доналд Трамп биринчи ўринни олиши керак эди, аммо ундай бўлмади.

Канадага қочиб келишдан аввал Фидель Кастронинг ҳамкори бўлган, аммо 1957 йили Канадага қочиб кетган Рафаэль Крузнинг 1970 йили Канадада туғилган ўғли, ҳозир АҚШ сенатори Тед Круз 28% овоз билан биринчи ўринни олди. Доналд Трамп 24% овоз билан иккинчи, Флорида штатидан сенатор бўлган Марко Рубио 23% овоз билан учинчи бўлди.

Энди сайловларнинг бошланғич босқичи шу кунларда Нью-Хемпшир штатида бўлди.

Американинг тарихидан маълумки, Айова ва Нью-Хемпширдаги кокус ва праймеризда мамлакатнинг бўлажак президенти ҳар доим ҳам биринчи ўринни олавермаган. Лекин, бу икки штатда биринчи ўринни эгаллаганлар катта психолигик энергия оладилар, уларга бериладиган моддий ёрдам кўпаяди. Бу илк натижалар бошқа штатлардаги ҳали аниқ бир қарорга келмаган одамларга ҳам таъсир этади.

“Ҳаракат”нинг фикрича, шу йил 8 ноябрда бўладиган президентилик сайловларида республикачиларнинг номзоди сифатида Доналд Трамп, демократларнинг номзоди сифатида Ҳиллари Клинтон қатнашади ва Доналд Трамп ғалаба қозонади. Чунки, айнан Доналд Трамп АҚШнинг олдига 21 асрда чиққан стратегик муаммоларини тўғри тушунмоқда. Аммо у муаммоларни ҳал этиш учун қанчалик тўғри стратегик йўллар таклиф қилиши ҳали аниқ эмас.