22 April 2015
23:08 - Австрия ҳам турклар арманиларни қатлиом/геноцид қилганини тан олди, ҳақиқат қаерда?
Бугун Австрия параламенти Усмонли Императорлиги даврида 1915 йилдан бошлаб 1,5 млн армани ўлдирилгани ҳақидаги арманиларнинг иддаосини қабул қилиб, арманиларга қарши геноцид бўлгани ҳақида баёнот қабул қилди. Туркия у мамлакатдан элчисини вақтинчага чақириб олди.

Европада бир қатор мамлакатлар, хусусан, Франция ҳам шу каби қарорга келган ва ҳатто бу геноцидни рад этишни жиноят сифатида белгилаган. АҚШ расман “геноцид” сўзини ишлатмасдан бу қирғинни қабул қилмоқда. Унинг бир неча штатларида арманилар геноцид қилингани расман тан олинган.

Арманистонда 24 апрель куни ўша қатлиом бошланиш кунининг 100 йиллиги муносабати билан катта маросимлар тайёрламоқда. У маросимнинг очилишига Россия ва Франция президентлари келиши кутилмоқда.

Аслида, нима бўлган? Усмонли императорлиги Биринчи жаҳон уруши доирасида Германия билан ҳамкорликда Атланта билан жанг олиб бораётган пайтда, Усмонли Императорлигида яшовчи арманилар феълан Атланта тарафига ўтишган, яъни тўғридан-тўғри ўзлари яшаётган давлатга хиёнат қилишган. Давлат уларни нейтраллаштириш учун бир қатор ҳарбий операциялар ўтказган. Ўлдиришлар ҳам бўлган, арманиларни депортация қилиш ҳам бўлган.

Арманилар узоқ йиллардан бери шу воқеалар асосида ўзлари геноцид қилинганлприни исботлашга уриниб келмоқда эдилар. Туркия НАТО аъзоси, Ғарбнинг ҳамкори бўлгани сабабали, буюк давлатлар арманиларнинг иддаолаларини қабул қилмай келардилар.

Ҳозир аҳвол ўзгарди. Туркия расман НАТО аъзоси бўлиб қолаётган бўлса ҳам, у ерда ҳокимиятни қўлга олган исломчиларнинг Адолат ва Тараққиёт Партияси ва унинг асосчиси ҳамда лидери Ражаб Эрдўғон Ғарбдан кўра араб давлатлари билан яқин бўлишга интилмоқда. Дунёда анчагина катта кучга эга бўлган арманилар диаспораси бу шароитдан усталик билан фойдаланмоқда.

Хуллас, яна бир катта ўйин. Шу кетаверишда турклар ютқазадиган ўйин.

Расмда – 100 йил аввал гўёки ўз ерларидан темир йўл орқали кўчирилаётган арманилар.