27 November 2014
08:13 - 1941-1945 йиллар уруши “Улуғ Ватан Уруши” эмас, “Иккинчи Жаҳон Уруши” дейилиши, Педагогика Институти Низомий номли эмас, Алишер Навоий номли бўлиши керак

Инсониятнинг тарихида турли халқлар ўз алфавитларини ўзгартирганлари, ўз календарларни ўзгартирганлари каби воқеалaр бор. Шундай экан, баъзи тарихий воқеаларниннг номини ўзгартириш катта муаммо бўлмаслиги керак. Масалан, СССР билан Германия ўртасида 1941-1945 йиллари бўлган уруш СССР замонида Улуғ Ватан Уруши деб аталарди, ҳозир Россия ва бошқа баъзибир постсовет мамлакатларилда ҳам шундай деб аталмлқда.

Ўзбекистон ўзининг 1925 йилда қабул қилинган биринчи Конституциясига кўра, мустақил давлат бўлиб, мустақил давлат сифатида СССРга кириши айтилган бўлса ҳам, аслида, Ўзбекистон Россиянинг мустамлакаси эди. Шундай экан, 1991-1945 йилларнинг урушини “Улуғ Ватан Уруши” деб айтиш ҳақиқатдан узоқ бўлишидан ташқари, Ўзбекистоннинг мустақиллиги учун кураш олиб борган ва Ўзбекистонни ҳақиқий мустақиликка эриштирган “Бирлик” Халқ Ҳаркати ва унинг вориси бўлган “Бирлик” Халқ Ҳаракати Партияси учун қабул қилиб бўлинмайдиган нарсадир. Бунга чек қўйилиши керак.

Маълумки, дунёда 1939 йилда бошланган уруш Иккинчи Жаҳон Уруши деб аталади. Юз минглаб ўзбеклар бу урушда қатнашиб, Гитлер фашизмини йиқитишда қатнашдилар, ўн минглаб ўзбеклар ҳалок бўлдилар. Бу урушни Ўзбекнинг тарихидан ўчириб бўлмайди.

Шу сабабали, ўзбеклар ҳам бу урушни Иккинчи Жаҳон Уруши деб аташга ўтишлари керак. “Бирлик” шундай бўлишини истайди ва ахир бир кун шундай бўлади.

Тошкентдаги Педагогика Институти ҳақида ҳам шу каби фикрларни айтиш керак. Бугун бу институт Низомий номлидир. Низомий бизга қардош бўлган форсларнинг буюк шоири. Унинг номини тарихимиздан ўчириш нияти ҳақида сўз ҳам бўлиши мумкин эмас. Аммо, ўзбек болаларига таълим берувчи ўқитувчилар етиштирувчи олий даргоҳ Алишер Навоий номли бўлиши керак.